Gratis verzending vanaf 30 euro
Digitaal te lezen in de app
Eufemisme, litotes en understatement zijn voorbeelden van stijlfiguren die erg op elkaar lijken. Maar wat is dan precies het verschil tussen deze drie? In dit artikel lees je alles over deze drie stijlfiguren.
Stijlfiguren worden meestal gebruikt om extra indruk te maken op de lezer of luisteraar. Stijlfiguren houden een tekst levendig en kunnen er daardoor voor zorgen dat de aandacht van de lezer of luisteraar beter behouden blijft. Het gebruik van stijlfiguren is handig wanneer jij een pakkende tekst wilt schrijven of een speech houdt. Voorbeelden van stijlfiguren zijn een metafoor, pleonasme, tautologie en de hyperbool. Een andere veelgebruikte manier om een tekst leven in te blazen is door middel van beeldspraak.
Het eufemisme is een manier om iets op een verzachtende manier uit te drukken. Iets wat niet heel leuk of prettig is om te vertellen, kun je net wat minder heftig maken door een eufemisme te gebruiken.
Bij het gebruiken van het eufemisme als stijlfiguur gaat het er niet zozeer om dat je indruk maakt op de lezer of luisteraar. Het zorgt er wel voor dat je aangenamer en empathischer overkomt. Rondom een onderwerp als de dood worden daarom ook vaak eufemismen gebruikt. Het klinkt een stuk aangenamer als de dierenarts zegt dat hij de hamster in heeft laten slapen in plaats van dat hij zegt dat hij de hamster heeft afgemaakt.
Soms hebben woorden in onze taal door de tijd heen een negatieve lading gekregen. Er is dan een eufemisme van dat woord nodig om het woord weer wat aangenamer te maken. Dit kan meerdere keren nodig zijn. Kijk maar eens naar de volgende voorbeelden:
Bij een understatement druk je bewust iets zwakker uit dan het in werkelijkheid is. Dit kan humoristisch werken of ergens de nadruk op leggen, maar het zorgt er in elk geval voor dat de aandacht getrokken wordt van de lezer of luisteraar.
Waar je bij een eufemisme iets verzachtender uitdrukt, doe je met een understatement een verzwakte mededeling die juist een versterkend effect heeft. Daarbij zit er vaak een vorm van spot in een understatement.
De litotes lijkt erg veel op een understatement. Bij de litotes wordt er een mededeling gedaan door het tegenovergestelde ervan te ontkennen. Dit klinkt ingewikkeld, maar een litotes is goed te herkennen doordat er altijd een ontkenning in de zin staat (een woord zoals niet en geen). Je gebruikt de litotes net als een understatement om iets te versterken, hoewel het op het eerste gezicht misschien juist niet zo lijkt. De onderstaande voorbeelden maken deze uitleg duidelijker.
Wil je meer weten over de verschillende stijlfiguren? Kijk dan onderstaande video van docent Nederlands Arnoud Kuijpers.