Liquiditeit: wat is dat en hoe bereken je het?

Liquiditeit is de mate waarin de onderneming haar schulden op de korte termijn kan voldoen. Een onderneming is liquide wanneer ze haar verplichtingen die ze op de korte termijn heeft op tijd kan voldoen. Een onderneming is illiquide wanneer ze haar verplichtingen die ze op de korte termijn heeft niet op tijd kan voldoen. Om dit te beoordelen maakt de onderneming een liquiditeitsbalans.

Video

Wil je liever uitleg over liquiditeit op video zien? Check dan onderstaande video van Economie-Academy.

Liquiditeitsbalans

Een liquiditeitsbalans wordt gebruikt om te beoordelen of een onderneming liquide is of niet. Op de liquiditeitsbalans wordt het kapitaal (de activa), gerangschikt naar omlooptijd van het vermogen dat is geïnvesteerd in dat kapitaal. Eveneens wordt ook het aangetrokken kapitaal (de passiva) gerangschikt naar de looptijd van het vermogen. Er wordt dus gekeken of de onderneming haar schulden kan betalen zonder in problemen te komen op de korte termijn.

Liquiditeitsproblemen

Als een onderneming meer kosten heeft dan opbrengsten, dan krijgt zij op de langere termijn liquiditeitsproblemen. Liquiditeitsproblemen kunnen bijvoorbeeld ontstaan door slechte bedrijfsresultaten, te hoge investeringen, te hoge aflossingsverplichtingen of te grote voorraden.

Ondernemingen proberen natuurlijk om niet in liquiditeitsproblemen te komen. Er zijn een aantal acties die ondernemingen kunnen doen om liquiditeitsproblemen te voorkomen:

• Uitstellen van inkopen. Door het uitstellen van inkopen worden de liquide middelen pas later aangetast.
• Meer leverancierskrediet bedingen. Door het bedingen van meer leverancierskrediet hoeft de onderneming pas later te betalen voor hun inkopen en worden de liquide middelen dus pas later aangetast.
• Betalingen van investeringen uitstellen. Door het uitstellen van betalingen van investeringen worden de liquide middelen pas later aangetast.
• Leasen in plaats van zelf kopen. Door productiemiddelen te leasen in plaats van zelf te kopen hoeft de onderneming nu geen grote investering te doen. De onderneming hoeft nu maar een kleine maandelijkse bijdrage te leveren, dus worden de liquide middelen gelijkmatig met kleine hoeveelheden aangetast.

Liquiditeit berekenen

Er zijn twee manieren om de liquiditeit te berekenen: de current ratio en de quick ratio. Deze worden hieronder besproken.

Current ratio

De liquiditeit van een onderneming kan worden gemeten aan de hand van de current ratio. De current ratio geeft aan of de onderneming haar kort vreemd vermogen kan aflossen uit de liquide middelen en vlottende activa. De formule voor de current ratio is als volgt:

Current ratio = (vlottende activa + liquide activa) / kort vreemd vermogen

Als de current ratio groter of gelijk is aan 1 is de onderneming theoretisch liquide. In de praktijk wordt echter een current ratio van 1,5 tot 2 als voldoende beschouwd. Een gezonde current ratio houdt in dat er ruim voldoende middelen aanwezig zijn om het kort vreemd vermogen te dekken.

Quick ratio

De liquiditeit van een onderneming kan ook worden gemeten aan de hand van de quick ratio. De quick ratio geeft aan of de onderneming haar kort vreemd vermogen kan aflossen uit de liquide middelen en vlottende activa, maar zonder hiervoor de voorraden te gebruiken. De formule voor de quick ratio is als volgt:

Quick ratio = (vlottende activa + liquide activa - voorraden) / kort vreemd vermogen

Als de quick ratio groter of gelijk is aan 1 is de onderneming theoretisch liquide. Bij de quick ratio is in de praktijk een ratio van 1 voldoende, aangezien de voorraden niet worden meegenomen. De quick ratio is betrouwbaarder dan de current ratio, omdat de voorraad niet altijd snel om te zetten is in geld.

De quick ratio wordt gebruikt als:

• Er weinig of geen voorraden zijn. Dit is bijvoorbeeld het geval bij dienstverlenende bedrijven.
• De onzekerheid van de waarde van de voorraden groot is.
• De voorraden een hoge doorloopsnelheid hebben.

Nadelen

Naast dat de current en quick ratio een indicatie geven van de liquiditeitspositie van een onderneming, hebben ze ook een aantal nadelen. De grootste nadeel van deze ratios is dat het beiden een momentopname geven. Als vandaag een grote debiteur eindelijk zijn rekeningen heeft betaald, is je ratio een stuk hoger dan gisteren, terwijl er in principe weinig is veranderd.

Voorbeeld berekening current ratio en quick ratio

Balans van logistiekbedrijf De Keizer op 31 december 2019:

Current ratio

Current ratio = (vlottende activa + liquide activa) / kort vreemd vermogen

Current ratio = (1.000 + 3.000 + 2.000) / 3.000 = 2,0

Quick ratio

Quick ratio = (vlottende activa + liquide activa - voorraden) / kort vreemd vermogen

Quick ratio = (1.000 + 3.000 + 2.000 - 1.000) / 3.000 = 1,67

Zoals hierboven is te zien zijn zowel de current als quick ratio boven de theoretische ondergrens van 1. Dit betekent dat onderneming solvabel is.

Dit voorbeeld laat ook goed het verschil tussen de current en de quick ratio zien. De quick ratio is lager dan de current ratio, omdat de voorraden onttrokken zijn uit de formule.