Gratis verzending vanaf 30 euro
Digitaal te lezen in de app
Samenwerken: iedereen doet het wel eens. Of je nou met een schoolopdracht bezig bent of aan het werk bent, samenwerken hoort erbij. Dit geldt natuurlijk niet alleen voor mensen, maar ook voor dieren en planten. Samenwerkingen komen in veel verschillende soorten en maten voor. Bepaalde samenwerkingen staan in het rijk der organismen bekend als symbiose. Dit is erg belangrijk en soms zelfs noodzakelijk voor het overleven van sommige dieren en planten. Daarom leggen we je in dit artikel alles uit over symbiose!
Symbiose is een samenwerking tussen twee organismen. Deze samenwerking is langdurig en levert voordelen op voor tenminste één van de twee organismen. Het organisme maakt door middel van symbiose zijn leven dus een stukje makkelijker.
Organismen die aan symbiose doen heten ook wel symbionten. Er zijn drie soorten symbiose van belang:
Mutualisme is een samenwerkingsvorm waaruit beide organismen hun voordeel weten te halen.
Een simpel voorbeeld hiervan zijn de mier en de bladluis. Deze twee soorten leven samen. De grote groep mieren geeft de bladluizen bescherming tegen predatoren. De mieren gebruiken daarentegen het zoete vocht wat de luizen afscheiden weer als voeding. De mier heeft hierdoor een voordeel; hij heeft namelijk extra voedsel verkregen van de bladluis. De bladluis heeft ook een voordeel; bescherming van de mier.
Andere voorbeelden van mutualisme:
Commensalisme is een samenwerkingsvorm waarbij één organisme voordeel heeft en het andere organisme geen voordeel, maar óók geen nadeel heeft.
Je hebt hierbij te maken met een zogeheten gast en een gastheer. De gast maakt in dit geval gebruik van de gastheer. Een voorbeeld hiervan is de ossenpikker (gast) en de waterbuffel (gastheer). De ossenpikker leeft in de buurt van de waterbuffel. Dit komt omdat de vacht van de waterbuffel veel insecten bevat, die de ossenpikker graag opeet. Hierdoor heeft de ossenpikker als enige een voordeel (extra voedsel verkregen van de waterbuffel). De waterbuffel heeft hier geen last van, maar haalt hier ook geen voordeel uit.
Andere voorbeelden van commensalisme:
Parasitisme is een samenwerkingsvorm waarbij één organisme voordeel heeft en het andere organisme een nadeel heeft.
Bij deze samenwerkingsvorm is er sprake van een parasiet, een organisme dat overleeft ten koste van een andere organisme. Bij parasitisme kan het organisme dat een nadeel heeft zelfs doodgaan door de parasiet. Het is daarom belangrijk voor de parasiet om op tijd het lichaam van de gastheer te verlaten. Zo kan deze zich verder voortplanten in een ander organisme.
Een voorbeeld hiervan is een spoelworm (de parasiet) in de darmen van een hond. De parasiet heeft erg veel voordeel, want het kan mee eten met het voedsel dat de hond eet. Daarentegen zal de hond last van zijn darmen krijgen en afvallen (nadeel), doordat de parasiet zijn eten opeet.
Andere voorbeelden van parasitisme:
Hieronder hebben we een overzicht van wie er voor- en nadeel heeft bij de verschillende soorten symbiose:
Soort symbiose | Organisme 1 | Organisme 2 |
---|---|---|
Mutualisme | Voordeel | Voordeel |
Commensalisme | - | Voordeel |
Parasitisme | Nadeel | Voordeel |
Wil je alles over symbiose nog even in een filmpje zien? Kijk dan onderstaande video: